Trạng nguyên nhí là chương trình truyền hình do Ban Sản xuất các chương trình Giải trí, Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo sản xuất. Chương trình được phát sóng vào lúc 13:00 thứ 7 hàng tuần trên kênh VTV3, bắt đầu từ ngày 02/01/2021. Mục đích của chương trình là giúp cho học sinh Tiểu học (từ lớp 2 đến lớp 4) có thêm nhiều kiến thức, không chỉ là các kiến thức nằm trong sách vở, mà còn giúp các học sinh có thêm những kỹ năng trong đời sống. Đây là gameshow đầu tiên thay thế khung 13:00 Thứ 7 (sau khi Hãy chọn giá đúng kết thúc).
Trạng nguyên nhí[]
02/01/2021 - 10/07/2021; 04/06/2022 - 03/12/2022 (trước và sau Quảng cáo)[]

13/03/2021 - 27/03/2021 (Trạng nguyên nhí khảo thí)[]


11/06/2022 - 03/12/2022 (năm thứ 2)[]

08/07/2023 - 09/09/2023 (năm thứ 3)[]
Định dạng[]
Trong 2 mùa đầu tiên, chương trình dành cho các học sinh Tiểu học từ lớp 2 đến lớp 4, mỗi tập có 50 học sinh tham gia. Trong mỗi tập phát sóng, các học sinh sẽ phải vượt qua 3 vòng thi: Thi Hương, Thi Hội, Thi Đình. Trong mùa 3, đối tượng vẫn là học sinh Tiểu học nhưng theo hình thức đội chơi, mỗi tập có 2 đội chơi, đều tên là "Học nhanh" và "Mau nhớ" và mỗi đội chơi có 6 học sinh.
Luật các vòng chơi[]
Trước khi tham gia, các học sinh (từ đây gọi là Sĩ tử nhưng đôi khi lại gọi là thí sinh như cách gọi của Olympia) sẽ vượt qua các vòng thi:
Vòng 1: Thi Hương[]
2 mùa đầu tiên[]
Các sĩ tử sẽ trải qua 5 câu hỏi với các chủ đề khác nhau. Với mỗi câu hỏi, các Sĩ tử sẽ có 10 giây để trả lời giành được 1 điểm (10 điểm ở năm thứ 2) (riêng câu 5 trả lời được 1 ý đúng hay sai sẽ được 1 điểm ở năm thứ nhất và 10 điểm ở năm thứ 2). Sau 5 câu hỏi, những thí sính có điểm số tối đa sẽ bước vào vòng 2: Thi Hội. Với những Sĩ tử từ không đạt điểm tối đa, họ có thể được cứu qua phần "Cứu trợ Hoa Trạng nguyên".
(Tổng điểm tối đa là: 100 điểm)
Mùa 3[]
2 đội chơi sẽ trải qua 6 câu hỏi, bao gồm 5 câu hỏi trắc nghiệm với các chủ đề khác nhau và 1 câu hỏi hình ảnh. Sau khi MC đọc câu hỏi, 2 đội chơi sẽ có 5 giây để trả lời bằng cách giơ bảng đáp án tương ứng với các đáp án A, B, C, D. Mỗi câu trả lời đúng, thí sinh sẽ được cộng 5 điểm, còn thí sinh trả lời sai sẽ không có điểm. Trong câu hỏi hình ảnh, sẽ có một hình ảnh lớn được che bởi 36 hình ảnh nhỏ. Mỗi đội chơi sẽ chọn lần lượt 1 thí sinh để tìm ra một cặp hình ảnh nhỏ để mở gợi ý cho hình ảnh lớn. Tìm được 1 cặp hình ảnh sẽ có được 5 điểm, đồng thời sẽ mở thêm 1 hình ảnh bất kỳ để làm gợi ý để cho các thí sinh khác nắm rõ manh mối để tìm được cặp hình ảnh tiếp theo. Một thí sinh bất kỳ sẽ có quyền trả lời hình ảnh lớn. Trả lời đúng hình ảnh lớn được cộng 5 điểm (10 điểm trong trận chung kết).
Tổng điểm của cả 6 thí sinh trong đội sẽ là điểm chung của cả đội. Mỗi đội chơi sẽ có tối đa là 335 điểm (340 điểm trong trận chung kết).
Với các câu hỏi liên quan đến một trò chơi vận động, các thí sinh trả lời sai ở câu hỏi đó sẽ được quyền gỡ rối bằng cách chơi trò chơi vận động đó để có lại được 5 điểm cho mình.
Trong tập 8, do chỉ có 5 thí sinh trong mỗi đội nên tổng điểm tối đa sẽ là 220 điểm.
Cứu trợ Hoa Trạng nguyên (2 mùa đầu tiên)[]
Ở đầu tập thi, sẽ có 1 buổi biểu diễn nghệ thuật. Những phụ huynh và người dùng Facebook sẽ tham gia chia sẻ và Thích trang. Sau khi công bố kết quả Vòng 1, 1 trong các MC sẽ công bố số lượt chia sẻ và thích trang. Số lượt chia sẻ và thích trang tương ứng với số Sĩ tử được quay lại để tham dự vòng 2:
- Khi thi vòng loại ở Miền Bắc (Hà Nội) và Miền Trung (Đà Nẵng): 10 lượt chia sẻ và thích trang tương ứng với 1 sĩ tử được cứu.
- Khi thi vòng loại ở Miền Nam (Thành phố Hồ Chí Minh): 20 lượt chia sẻ và thích trang tương ứng với 1 sĩ tử được cứu.
Vòng 2: Thi Hội[]
Võ Trạng nguyên (2 mùa đầu tiên)[]
Các Sĩ tử sẽ tham gia 1 môn thể thao hay 1 trò chơi dân gian để rèn luyện sức khỏe. Các Sĩ tử sẽ vượt qua nếu làm đúng theo yêu cầu của phần thi. Với mỗi người vượt qua, các Sĩ tử sẽ giành được 1 điểm thưởng ở năm thứ 1, riêng năm thứ 2 là 10 điểm thưởng (chỉ áp dụng khi Sĩ tử đó không giành được điểm tối đa, còn nếu Sĩ tử giành điểm tối đa thì điểm đó không được tính).
Phần thi chính thức[]
2 mùa đầu tiên[]
Các sĩ tử vượt qua vòng 1 sẽ trả lời 2 câu hỏi với các chủ đề như sau:
- Câu 1: Tình huống dã ngoại
- Câu 2: Trợ lý của bố mẹ
Với mỗi câu hỏi, các Sĩ tử sẽ có 10 giây để trả lời mỗi câu hỏi. Với mỗi câu trả lời đúng, Sĩ tử sẽ được 1 điểm (riêng câu 1 trả lời đúng 1 ý được 1 điểm ở năm thứ nhất và 10 điểm ở năm thứ 2) và tối đa là 40 điểm đối với Tình huống dã ngoại và Trợ lý của bố mẹ là 30 điểm (20 điểm cho vài tập phát sóng). Qua 2 câu hỏi, MC sẽ công bố điểm của các Sĩ tử. Các thí sinh có điểm cao nhất sẽ bước vào vòng 3: Thi Đình.
Tổng số điểm tối đa phần này là 60 điểm.
Mùa 3[]
2 đội chơi sẽ lần lượt cử 1 thành viên lên sàn thi đấu để đối kháng với nhau trong 6 câu hỏi. Mỗi thí sinh trong mỗi đội được cử 1 lần. Sau khi MC đọc câu hỏi, thí sinh bấm chuông để giành quyền trả lời, nhưng chỉ sau khi MC hô hiệu lệnh "Xin mời câu trả lời!". Trả lời đúng, thí sinh mang về 5 điểm cho đội mình, trả lời sai, thí sinh còn lại sẽ quyết định có trả lời hay không. Nếu quyết định trả lời, thí sinh sẽ bấm chuông và nếu thí sinh còn lại quyết định trả lời mà trả lời đúng thì được 5 điểm, sai bị trừ 5 điểm. Mỗi đội có thể nhận tổng điểm tối đa là 30 điểm. Ở tập 2, số điểm này đã được nhân đôi.
Ở tập 2, nếu một thí sinh vượt qua được câu hỏi bất kỳ thì thí sinh còn lại sẽ được lựa chọn 1 trong 6 phần quà bất kỳ trong 6 hộp ở phía trước sàn thi đấu. Phần quà có thể là đồ ăn vặt, một món quà lưu niệm, một trào vỗ tay hoặc làm dáng cùng với Trạng Tinh anh (MC của chương trình). Tuy nhiên, nếu không có thí sinh nào vượt qua được câu hỏi đó thì phần quà sẽ không được mở.
Trong tập 8, do có 5 thí sinh trong mỗi đội nên sẽ chỉ có 5 câu hỏi với số điểm tối đa là 50 điểm. Trong trận chung kết, nếu thí sinh bấm chuông trước mà trả lời sai sẽ trừ 5 điểm, còn thí sinh còn lại quyết định trả lời vẫn sẽ trừ 10 điểm như bình thường. Các thí sinh còn lại trong đội sẽ có quyền trả lời nếu 2 thí sinh trên sàn thi đấu không thể trả lời được câu hỏi, và vẫn áp dụng luật cộng hoặc trừ 10 điểm như bình thường.
Đội nào có tổng điểm sau phần thi Hương và thi Hội nhiều hơn sẽ nhận được giải đồng đội tương ứng với 6.000.000 đồng.
Trường hợp hy hữu (2 mùa đầu tiên)[]
- Nếu chỉ có 1 người điểm cao nhất, Sĩ tử đó sẽ trở thành Trạng nguyên của tập thi đó mà không cần bước vào vòng 3. Khi đó, Chương trình kết thúc luôn.
- Nếu có hơn 3 sĩ tử đạt điểm cao nhât, họ sẽ có cách xư trí bằng cách: Bốc thăm (miền Bắc), đưa họ tham gia vòng 3 nhưng có thể không được trình bày bài (miền Trung và miền Nam).
(Tổng điểm 2 phần tối đa là 160 điểm).
Vòng 3: Thi Đình[]
2 mùa đầu tiên[]
Các Sĩ tử sẽ xem 1 video về người tốt, việc tốt ở Việt Nam hay trên thế giới. Sau khi xem video, Hiệu trưởng (Phó hiệu trưởng) của trường sẽ công bố thử thách để các Sĩ tử viết 1 bài văn về nó. Họ sẽ có 20 phút ở năm thứ nhất và 15 phút ở năm thứ 2 để viết 1 bài văn theo thử thách đã cho. Sau thời gian, các Sĩ tử sẽ trình bày bài (nếu có trên 3 Sĩ tử tham gia vòng này thì Hiệu trưởng (hay Phó hiệu trưởng) sẽ chọn ra 3 người để trình bày bài). 3 sĩ tử sẽ trình bày bài đã viết. Sau khi họ đã trình bày xong, Hiệu trưởng (hay Phó hiệu trưởng) sẽ đọc tên Trạng nguyên nhí của trường dựa vào bài trình bày của họ. Người đó sẽ đại diện cho trường tham dự cuộc thi Chung kết năm toàn quốc.
Mùa 3[]
Kết thúc phần thi Hương và thi Hội, cả 2 đội đều được thi Đình, nhưng đội có tổng điểm cao hơn sẽ cử 2 thành viên tham gia và đội sau đó chỉ cử 1 thành viên. Ở tập 2, đội có số điểm cao hơn sẽ có 2 đại diện với số điểm cao nhất 4 bạn còn lại và đội còn lại sẽ chỉ có một đại diện cao điểm nhất đội, ngược lại nếu có nhiều thí sinh cùng số điểm thì sẽ áp dụng hình thức bốc thăm, ai rút được lá thăm in logo của chương trình sẽ là người may mắn hơn vào vòng thi Đình. Luật chơi tương tự 2 mùa đầu tiên, nhưng thay vì Hiệu trưởng (Phó hiệu trưởng) của trường thì khách mời sẽ là người đưa đề bài và công bố Trạng nguyên nhí của tập phát sóng đó. Cả 2 đội được phép trao đổi cho những thí sinh thi Đình và các thí sinh thi Đình sẽ viết bài trong 5 phút. Thí sinh thuyết trình trước sẽ là thí sinh trong đội với 2 thí sinh thi Đình, và đội đó sẽ quyết định 1 trong 2 thí sinh đó thuyết trình trước.
Trận chung kết[]
2 mùa đầu tiên[]
25 thí sinh chiến thắng các trận vòng loại cộng thêm 25 thí sinh được chọn từ vòng Casting toàn quốc sẽ với Văn Miếu - Quốc Tử Giám để tham dự trận chung kết. Luật chơi tương tự như trên. Nhưng sẽ có khách mời tham dự sự kiện đó, gồm có:
- Ở năm thứ 1 là Ca sĩ Đức Phúc
- Ở năm thứ 2 là Lâm Vỹ Dạ, Nguyễn Hoàng Khánh (Nhà vô dịch Olympia 21) và Đặng Lê Nguyên Vũ (Nhà vô dịch Olympia 22).
Mùa 3[]
12 thí sinh, trong đó có 9 trạng nguyên của những tập vòng loại và 3 thí sinh được chọn ngẫu nhiên từ các thí sinh được vào vòng thi Đình trong những tập vòng loại sẽ vào trường quay của chương trình, thể thức vẫn là 2 đội chơi. Trong mùa này, khách mời đã không xuất hiện, và đã không ghi hình tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Phát sóng[]
Phát chính[]
- 13:00 thứ 7 (02/01/2021 - 10/07/2021, trước khi thay thế bằng Làng Vui; 04/06/2022 - 03/12/2022 và 08/07/2023 - 09/09/2023).
Phát lại[]
- 09h20/09h30 chủ nhật trên VTV2 (03/01/2021 - 11/07/2021).
- 20h00 thứ 2 đến thứ 6 trên VTV3 (27/09/2021 - 29/10/2021, phát lại thay thế cho Xin chào hạnh phúc vì tình hình dịch COVID-19 phức tạp).
Tạm ngừng phát sóng[]
Trong suốt thời gian phát sóng, chương trình đã có 1 số lần phải tạm ngừng hoặc thay đổi việc ghi hình và phát sóng theo kế hoạch do trùng với thời điểm diễn ra các sự kiên đặc biệt. Các chương trình bị hoãn đã được phát sóng trở lại vào 1 tuần sau đó. Cụ thể:
- Trận chung kết năm thứ 1 dự kiến lên sóng vào ngày 17/07/2021, nhưng sau đó ê-kíp sản xuất chương trình thông báo bảo lưu và sẽ công bố ở trận chung kết năm thứ 1 chính thức ở 1 thời điểm thích hợp để phòng chống dịch bệnh COVID-19 theo chỉ thị 16 của thủ tướng Chính phủ. Thay vào đó, trong thời gian tạm ngưng là giờ phát sóng các chương trình do Ban Thanh thiếu niên, Trung Tâm Sản xuất Phim tài liệu, Ban Văn nghệ (Trước đây là Ban Thanh thiếu niên cho tới 30/09/2022) và Ban Sản xuất các chương trình Giải trí sản xuất, gồm có:
- Chúng ta là một gia đình và Ca nhạc MV+/Tác phẩm mới (17/07/2021 - 28/08/2021).
- Bản đồ ẩm thực Việt Nam (04/09/2021 - 27/11/2021).
- Làng Vui (04/12/2021 - 28/05/2022).